czwartek, 28 lutego 2013

Ciekawostki z życia wzięte - encefalopatia bokserska


Sporty typu boks nigdy mnie nie interesowały, inne dyscypliny też raczej nie. Jednak przeglądając gazety, portale itd., czytając wiele różnych negatywnych komentarzy, chciałabym krótko wspomnieć o encefalopatii bokserskiej, jako przyczynie specyficznych zaburzeń w tym sporcie.

Osoby, które uprawiają sporty, szczególnie takie których jego elementy mogą być szkodliwe dla zdrowia, są w pewnym stopniu przystosowane do wszelkich urazów, ich organizm jest zdecydowanie bardziej wytrzymały. Ale wszystko ma przecież swoje granice. Wyobraźmy sobie, że przez kilkanaście lat, podczas zawodów, ktoś brutalnie uderza nas raz za razem w okolice twarzy i czaszki. Tak delikatny narząd ja mózg musi z czasem ulec w pewnym stopniu zniekształceniu i  zniszczeniu. To co go pokrywa, jego najbardziej zewnętrzna część to kora mózgowa, odpowiadająca za szereg czynności, których nie sposób tutaj wymienić. Podstawowa czynność kory, lewej półkuli, to mowa, kształtowanie wyrażeń, zdań i zdolność do ich wypowiadania. Mózg boksera, który często z powodu licznych urazów jest obrzęknięty, powoduje „pogorszenie” działalności okolic odpowiedzialnych za formowanie mowy. 

Ludzie oglądając wywiad z bokserem, który nie może się prawidłowo wysłowić, ciężko mu sformułować nawet proste zdanie, często klasyfikują go jako delikatnie mówiąc mało inteligentnego. Powinniśmy jednak wziąć pod uwagę przebyte przez niego urazy głowy, które skutecznie uszkadzają ośrodki mowy i utrudniają wypowiedzi. Dotyczy to przede wszystkim sportowców starszych, najczęściej o piętnastoletnim stażu sportowym.  

Jedną z osób dotkniętych tą przykrą dolegliwością jest prawdopodobnie Andrzej Gołota. Wystarczy obejrzeć pierwszy dostępny nam wywiad z tym panem.

Grafika: własna

11 komentarzy:

  1. "Podstawowa czynność kory, lewej półkuli, to mowa, kształtowanie wyrażeń, zdań i zdolność do ich wypowiadania."
    Owszem, lewa półkula zaweira ośrodek Broki i Wernickego, które mają te funkcje, ale nazwanie ich głównymi funkcjami lewej półkuli to totalne nieporozumienie i poważny błąd.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Do Aleksander: Jak wspomniałam, lewa półkula mózgu odpowiada za wiele czynności, których nie sposób tu wymienić, być może niefortunnie użyłam tu sformułowanie "podstawowa czynność", chociaż przyznam, że ze względu na specyfikę studiów jest ona dla mnie niezmiernie ważna, może dlatego tak ją pokreśliłam. Dziękuję za komentarz:)

      Usuń
  2. "Wyobraźmy sobie, że przez kilkanaście lat, podczas zawodów, ktoś brutalnie uderza nas raz za razem w okolice twarzy i czaszki."

    Zawody to tylko niewielki procent czasu, kiedy pięściarz otrzymuje ciosy na głowę. Najwięcej mu się obrywa od sparing-partnerów, podczas treningów. A biorąc pod uwagę rywalizację międzygrupową, czasami te walki są równie ostre, jak te na zawodach.

    "Mózg boksera, który często z powodu licznych urazów jest obrzęknięty, powoduje „pogorszenie” działalności okolic odpowiedzialnych za formowanie mowy."

    To by się zgadzało, bo najmocniejsze ciosy (sierpowe) otrzymują w okolice skroni, gdzie są obszary Brocki i Wernickiego. Ale może zaburzenia mowy związane są w również z mikrouszkodzeniami obszarów asocjacyjnych i odpowiedzialnych za pamięć krókotrwałą? Zauważono mniejszą aktywność tylko obszarów mowy u bokserów w porównaniu do grupy kontrolnej?

    Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. http://www.amsik.pl/archiwum/2-3_2010/arch_med_sad_2_3_2010.pdf#page=100
      Tutaj szeroki naukowy tekst o zaburzeniu. Na blogu problem encefalopatii został poruszony jedynie cząstkowo, w ramach ciekawostki, a nie rozwiniętego artykułu, bo jak wspominałam na początku, nie jest to moje pole głównych zainteresowań:).

      Usuń
    2. Tekst zaczyna się od 172 strony:)

      Usuń
  3. Oglądałem wywiad z Gołotą zaraz po walce z RB... już wtedy mówił tak jak teraz...

    OdpowiedzUsuń
  4. A czy możecie Państwo wypowiedzieć się na temat encyfalopati dziecięcej moja wnuczka ma taką jak twierdzą lekarze. nie mówi wogóle jest glęboko upośledzona

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jest wiele rodzajów encefalopatii, ponieważ to bardzo ogólne pojęcie, dotyczące wszystkich uszkodzeń mózgu o różnej genezie, czyli przyczynach. Niektórzy mają ją od urodzenia na skutek jakiś komplikacji okołoporodowych albo uszkodzeń jeszcze z czasów życia płodowego. Istnieje także możliwość nabycia jej w okresie życia dorosłego, np. w boksie czy też przez choroby, np. nadciśnienie tętnicze, a także choroba alkoholowa. Istnieją również encefalopatie innych narządów, np. wątroby. Tutaj o encefalopatii u niedotlenionych noworodków: http://www.ptmp.pl/png/png1z2_2008/pngzz12-1.pdf.
      Niestety tekst jest dość skomplikowany, bo przeznaczony dla lekarzy, jednak ciężko znaleźć coś rzetelnego napisane w zrozumiały sposób. Natomiast dobry lekarz neurolog powinien objaśnić przyczyny choroby, dalszego leczenia i rehabilitacji.

      Usuń
  5. mózg to nie zabawka!! ja w wieku 15 lat zostałem pobity z utratą przytomności a po roku ujawnił się pierwszy napad padaczkowy i tak już 40 lat z tym żyję musiałem zmienić szkołę bo energetyk z takim zdrowiem nie nadaje się do tak poważnej pracy potem wykonywałem różne prace jedne związane z moim wykształceniem mechanik precyzyjny inne zupełnie nie ale trzeba coś jeść
    piszę to bo niewielu zdaje sobie sprawę jak delikatną jest istotą i często bagatelizuje swoje zdrowie narażając się na kontuzje których następstwa są do końca życia MÓWIĘ WAM NIE WARTO!! potrzeba chwili nie zastąpi wam reszty życia a wasi kumple dawno zapomną dlaczego dziś męczycie się na wózku, jąkacie się, albo macie napady padaczkowe sprawdziłem to na własnym życiu dziś mogę powiedzieć ZMARNOWAŁEM DANĄ MI SZANSĘ NA NORMALNE ŻYCIE. uwielbiam boks ale za żadne pieniądze nie stanąłbym w ringu niech to robią inni którzy tego nie czytali

    OdpowiedzUsuń
  6. Nie "lekko mówiąc" tylko "delikatnie mówiąc" - czyli tak, by nie obrazić osoby, o której się mówi. Ewentualnie "łagodnie mówiąc" - czyli używając łagodnego eufemizmu, aby nie być zbyt dosadnym... Pozdrawiam! ;-)

    OdpowiedzUsuń